بخش اول
مقدمه
پیش آمد های تاریخی و اجتماعی بازه زمانی نوزدهم که جوامع اروپا را تحت شعاع قرار می داد به تغییر و تحولات در شکل زندگی آنها سرعت بخشید و همانند همیشه پوشاک با تاثیر فراوان شکل ها و فرم های تازه تری به خود گرفت. سرعت تغییرات با دوره های قبل بیش از مردان دامنگیر پوشاک زنان شده است.
کت با یقه ی مخمل جلیقه با شال، نوار های طلایی، گردن پوش بسته شده با سنجاق، شلوار که نوار پایین آن از زیر چکمه گذشته، چکمه از چرم سیاه بلند از ابریشم (silk) چوب درست شده بود.
پوشاک مردان
در طول بازه زمانی نوزدهم عبارتند از: {جلیقه، کت، بالا پوش، شلوار، کلاه، کفش}
پیراهن: دارای یقه ای آهار دار از بالای دستمال گردن و کراوات نمایان بود، آستین بلند و سر آستین چین دار بود.
در اواسط دوره پیراهنهایی را غیر رسمی می پوشیدن که چین های ریزی درجلوی سینه داشت، پیراهنهای رسمی از کتان لطیف بود. علاوه بر چین، برودری دوزی های زیبایی داشت و با دکمه الماس بسته می شد. (سر آستین های مجزا داشتن)
جلیقه: از پارچه پیگه ای رنگی که در جلو یک ردیف دکمه داشت و جلیقه پنبه دوزی استفاده می کردند.
در اواسط دوره تغییراتی در جلیقه پدید آمد، جلو با دو ردیف دکمه بسته می شد و بر گردانی به شکل شال داشت. از پارچه های ابریشم (silk) و مخمل با رنگهای روشن و گاهی دو جلیقه روی هم می پوشیدن برای مجلس ها و مهمانی های شام.
کت: کت فرانک یا دنباله دار، با چاکی در میان دنباله و یقه پهن و برگردان با جنس متفاوت از ساتن یا مخمل. کت با یک یا دو ردیف دکمه بسته می شد. در اواسط دوره کتی گشاد و راسته که درز کمر نداشت به نام ساک (کت کیسه ای)، (Sack coat) در مجلس ها غیر رسمی و مهمانی های خصوصی می پوشیدند.
بالا پوش: برای زمستان دو نوع داشتن
- ردینگوت که کتی اندامی بوده.
- کت کریک اندکی گشاد و چند لایه یقه برگردان به آن دوخته می شد.
در طول سده انواع گوناگون عرضه می شد. بالا پوشهای کوتاه و راسته یا تنگ و بلند به نام (پالتو)، این کت ها از پارچه های ضخیم و پارچه های پنبه دوزی تهیه می شد و آستر ابریشم (silk)، در رنگ های روشن داشت. (Pale tot)
شلوار: شلوار زیر زانو مد بود. ولی در سال های بعدی شلوار بلند، شلوار های تنگ بلند زیر زانو از پارچه های قابل ارتجاع و کشباف که از چرم آهو و کتان بود رواج پیدا کرده. ولی از همه رایجتر شلواری بود از کتان سفید مایل به زرد که در مجلس ها رسمی و نیمه رسمی در تمام سال می پوشیدن.
- نوع دیگر شلوار رکاب دار بود که آن را داخل چکمه قرار می دادن. یک شلوار رسمی و چسپان که بلندی آن تا قوزک پا بود که همراه جوراب ابریشم سفید یا قهوه ای وکفش ساده بدون پاشنه پوشیده می شد.
در اواسط دوره شلوارها از پارچه های چهار خانه یا راه راه که روی درز آن نوار زیبای دوخته می شد رواج پیدا کرد.
کلاه: کلاهها دارای لبه و تاج بلند بود. دور تاج کلاه نوار یا قیطانی ابریشم (silk) قرار می گرفت، یا سگکی فلزی، جنس کلاه از ابریشم (silk)، مخمل یا پوست سگ آبی براق شده بود و در اواخر دوره از بلندی تاج کلاه کم شد و در ساخت انها از نمد و حصیر استفاده می شد.
کفش: جالب است بدانید استفاده از چکمه بیشتر عمومیت داشت اما کفشهای نرم و بدون پاشنه که یکسره و کوتاه با رویه ی کوتاه بود استفاده می کردند.
کریک با کت گشاد از پارچه خرمایی رنگ یقه ی ساتن، دکمه ها از جنس کت شلوار راه راه سیاه یا رنگی، چکمه سیاه، کلاه ابریشم (silk) 1837.
(ردینگوت) با دو ردیف دکمه، یقه از ساتن، جیب لبه دار، نواری دکمه دار بر مچ آستین، کراوات یقه پیراهن، در بالای کراوات کلاه از پوست سگ آبی، چکمه از چرم.
کت دنباله دار با ژاکتی در میان دنباله از پارچه ضخیم و یقه مخمل جلیقه راه راه با یقه کوچک و کراوات و شلوار تریکو با دسته ای از روبان، چکمه های چرمی سیاه با برگردانی قهوه ای، کلاه از پوست سگ آبی ۱۸۰۹.
کلاه از پوست سگ آبی و دستمال گردن چهار خانه ابریشم (silk) و کراوات مردانه ۱۸۵۳ کراوات شب با دنباله برودری دوزی شده، پیراهن پیلی دار برودری دوزی شده ۱۸۵۴. کراوات مردانه با دنباله های بلند، یقه نرم پیراهن نمایان از بالای آن، ۱۸۵۶ کراوات مردانه، ۱۸۵۴ کراوات صاف، با (اسکات) سنجاق کراوات، یقه آهار خورده پیراهن ۱۸۵۷.
پوشاک زنان
بدلیل تنوع مد گرایی زنان در بازه زمانی نوزدهم طراحی پوشاک آنها در چهار دوره بررسی شده است.
دوره اول (امپایریا) می باشد. در این بازه زمانی مد و طرحها از درباریان و شاهان به طبقات دیگر سالهای ۱۸۰۰-۱۸۱۵ دیکته شد. مجامع عمومی و مجلس های رقص بهترین مکانها برای عرضه طراحان مد به حساب می آمد.
حکومت فرانسه در این دوره از پادشاهی به کنسولی و امپراطوری مبدل شد. تاثیر گذاری انقلاب فرانسه در شکل پوشش البسه در این دوره به ادامه طرحها و مدهای دیرکتوار پابرجا بود.
(اسپنسر) مخمل، پیراهن ململ سفید، نوار منگوله دار زیر سینه با (شلق) پیلی دار ابریشم (silk) با حاشیه تور، پاپیون روبانی، مو به شیوه (تیتوس) ۱۸۰۰.
پیراهن کتان زرد با نقشه های قرمز یا سیاه، چین های دور یقه (برتا) و آستین ها از کتان نازک و لطیف، چشمه دوزی روی (برتا)، کراوات سفید برودری دوزی شده، نواری از مخمل قرمز یا سیاه در بالا و پایین
چین های دامن، کلاه حصیری سیاه با گل ها و روبان های گل دار همه به رنگ زرد، جوراب ابریشم (silk) سفید سیاه ۱۸۲۸.
سوارکاری: شلوار زیر سفید، سه ردیف دکمه بر جلو بالاتنه، کراوات و یقه از ساتن، چین های ریز دور گردن از ململ، کلاه از پوست سگ آبی همراه با تور سبز، چکمه سیاه ۱۸۲۸.
(ردینگوت) از ماهوت خاکستری، دکمه های استخوانی، کلاه کوچک و دست گرم کن از پوست بره ایرانی، بال های کوچک سیاه بر کلاه، روبان زربافت یا (زربفت) آبی و دستکش سفید، کفش سیاه ۱۸۹۴.
پوشاک زنان عبارتند از: (پیراهن، کرست،، کت، شال، شلوار، کلاه، کفش)
پیراهن: طرح پیراهن بر گرفته از دوره دایرکتوار بود، یکی از طرحهای دوره امپراطوری درباری بوده، که توسط (ژورفین) همسر ناپلئون عرضه شد.
که عبارت از دو پیراهن بود:
- پیراهن بزرگ
- پیراهن کوچک
پیراهن کوچک: از ساتن آبی برودری دوزی شده با آستین کوتاه پف دار و دنباله در پشت که از کمر آویزان بود.
پیراهن بزرگ: از پارچه ابریشم (silk) نقره باف، با آستین بلند و چسبان و با دنباله ای بر روی دست چپ آویخته می شد. گودی یقه هر دو پیراهن در قسمت جلو به صورت چهار گوشه باز بود و در قسمت پشت یقه ای ایستاده از تور داشت. که بی شباهت به (یقه ی مربوط به دوره ماری آنتوانت) با این تفاوت دو قسمت گوشه ی یقه باز در جلو تمام می شد.
هر دو یقه تزیین می شدند. ولی بیشتر تزیینها متعلق به پیراهن بزرگ بود. در اوایل دوره نوعی گردن پوش چین دار به نام (بتسی) در انگلستان بود که در فرانسه به نام (شروس) خوانده می شد. این گردن پوش یقه جداگانه بود که بر روی گردن و شانه قرار میگرفت.
کرست: بند و (Bando) که ویژه نگه داشتن سینه بود و روی پیراهن زیر سینه بسته می شد به صورت کرستی در آمد، که در قسمت کمر قالب بدن و اندکی تنگ بود.
کت: یک نوع کت کوتاه با آستین های بلند و چسبان، یقه ای ایستاده و جلو باز به نام (اسپنسر) (Spencer) بود، جنس این کت کوتاه با آستین بلند و چسبان با یقه ای ایستاده و جلو باز (شرابه ای) نام داشت.
- نوع دیگر جلو بسته آن که از سر پوشیده می شد، و پایین آن کاملا تنگ و چسبان بود به نام (کنزو) (Canezou).
شال: یکی از اجزای مهم پوشاک و بسیار لوکس شال بود، که از ابریشم (silk) مرغوب کشمیر تهیه می شد، و حاشیه برودری دوزی داشت که از ریشه مصری استفاده می کردند.
شلوار: با پیدایش پیراهن نازک زیر دامنی شلوار اهمیت بیشتری پیدا کرد، به وجود آمدن دامن شلواری و شلوار ململ با حاشیه تور یا چین دار.
کلاه: نوعی کلاه عمامه ای شکل از پارچه زربفت و ساتن و مخمل که در اشکال و اندازه های مختلف تزیین می شد، پوش ها با پر و روبان و گل تزیین و با بندی زیر چانه بسته می شد.
کفش: کفشها دارای رویه ای کوتاه و بدون پاشنه بود و از چرم یا پارچه تهیه می شد و با بندی پشت کفش دوخته میشد، و به صورت ضربدر به دور پا می پیچیدند و دور مچ گره می خورد.
باز آفرین طرح: هستی حریری
ادامه مقاله در آینده نزدیک در همین سایت
ثبت ديدگاه